نان لواش ارمنی: լավաշ; زبان ترکی آذربایجانی و ترکی استانبولی: lavaş; کردی: nanê loş; گرجی: ლავაში) نان نازک تردی است به ضخامت حدود سه میلیمتر که از خمیر فطیر یا خمیر «کم ورآمده» پخته میشود. این نان را نان تنوری هم میگویند. نانی را که از همان خمیر ساخته شده ولی بسیار نازک باشد، نان خانگی مینامند که پس از پخت بسیار نازک میشود. این نان را در ایران لواش و در جمهوری ارمنستان لاواش مینامند. در گرجستان آن را «سومخوری لواشی» یعنی لواش ارمنی میخوانند. دربارهٔ ریشه و اصلیت آن، دانشنامهٔ خوراک کلیمی مینویسد که اصل آن از خاورمیانه از ایران بودهاست. برخی اصل آن را سومری دانستهاند
نان تافتون یا تافتان نان تردی است که از خمیر فطیر یا خمیر «کم ورآمده» پخته میشود.
نان تافتون، نان سنتی مسطحی است که از آرد معمولی (سبوس گرفته) و آرد ستاره به نسبت لازم، آب، نمک، مخمر صنعتی یا خمیر ترش طی فرآیندهای تخمیر تهیه شده و پس از شکلدهی به صورت خاص خود بر روی سطح داغ پخته میشود. نان تافتون در گذشته بی نمک پخت میشد و به عنوان نان رژیمی برای بیماران دارای فشار خون مورد استفاده بودهاست.
نان بربری نوعی نان است که پخت آن در ایران مرسوم است و بههر دو شیوهٔ سنتی و صنعتی تولید میشود. نام این نان برگرفته از نام ایل بربر است که در مرز بین ایران و افغانستان زندگی میکردند. در اواخر دوران قاجار چند بربر پخت این نان را در تهران آغاز کردند و آن را رواج دادند طعم و بوی ویژه این نان ناشی از استفاده از ترکیب آب و مقدار کمی جوش شیرین است که پیش از پخت به وسیلهٔ نانوا روی خمیر نان مالیده میشود. همچنین در حین پخت این نان میزان زیادی کنجد به آن اضافه میگردد که آن را بسیار خوشمزه میکند.
نان بربری نوعی نان است که پخت آن در ایران مرسوم است و بههر دو شیوهٔ سنتی و صنعتی تولید میشود. نام این نان برگرفته از نام ایل بربر است که در مرز بین ایران و افغانستان زندگی میکردند. در اواخر دوران قاجار چند بربر پخت این نان را در تهران آغاز کردند و آن را رواج دادند طعم و بوی ویژه این نان ناشی از استفاده از ترکیب آب و مقدار کمی جوش شیرین است که پیش از پخت به وسیلهٔ نانوا روی خمیر نان مالیده میشود. همچنین در حین پخت این نان میزان زیادی کنجد به آن اضافه میگردد که آن را بسیار خوشمزه میکند.
سنگک نوعی نان است که روی بستری از سنگکها (ریگ) در تنور مسطح طبخ میشود. (سنگک: سنگ + ک (ک تصغیر) است). سنگک نانی است که هماکنون فقط در ایران است بنا براین میتوان آن را نان ملی ایران نامید. نان سنگک در قدیم نان طبقه اشراف یا نظامیان بودهاست و سنگکیها نانواییهای فصلی بودهاند بیشتر در زمستان و ماه رمضان پخت میکردهاند و از نظر گستردگی هیچگاه به اندازه نان تنوری و نان تافتون (تفتو) همه جا و فراگیر در همه ایران نبودهاست. در قدیم نان خشکی تنوری پر دوامترین نان ایران بودهاست و حتی تا چند ماه سالم و خوشمزه باقی میماندهاست. نان سنگک نیز یک نوع نان نازک تنوری است که بیشتر عشایر آن را روی تابه فلزی و بر روی آتش درست میکنند. سادهترین نان نان کماج بوده که تکهای خمیر را داخل آتش کرسی یا خاکستر آتش قرار میدادهاند.
سنگک نوعی نان است که روی بستری از سنگکها (ریگ) در تنور مسطح طبخ میشود. (سنگک: سنگ + ک (ک تصغیر) است). سنگک نانی است که هماکنون فقط در ایران است بنا براین میتوان آن را نان ملی ایران نامید. نان سنگک در قدیم نان طبقه اشراف یا نظامیان بودهاست و سنگکیها نانواییهای فصلی بودهاند بیشتر در زمستان و ماه رمضان پخت میکردهاند و از نظر گستردگی هیچگاه به اندازه نان تنوری و نان تافتون (تفتو) همه جا و فراگیر در همه ایران نبودهاست. در قدیم نان خشکی تنوری پر دوامترین نان ایران بودهاست و حتی تا چند ماه سالم و خوشمزه باقی میماندهاست. نان سنگک نیز یک نوع نان نازک تنوری است که بیشتر عشایر آن را روی تابه فلزی و بر روی آتش درست میکنند. سادهترین نان نان کماج بوده که تکهای خمیر را داخل آتش کرسی یا خاکستر آتش قرار میدادهاند.